کمترین تحریری از یک آرزو (نیازهای پایه‌ایِ زندگی و نیازهایِ خوشبختی در نگاهِ هشت شاعرِ پارسی‌گو)
کد مقاله : 1025-CNF (R2)
نویسندگان
محسن پورمختار *
عضو هیئت علمی
چکیده مقاله
دوگانه‌ی آز و نیاز از مهمترین مقولات مورد توجه در فرهنگ و ادب ایرانی بوده است. در این راستا حکیمان و فرزانگان ایرانی همواره بر قناعت و بسنده‌کردن آدمیان بر نیازهای اساسی زندگی تأکید و از افتادن در دام آز و زیاده‌خواهی تحذیر کرده‌اند. این تعالیم در ادبیات فارسی به اشکال گوناگونی منعکس شده است. با همه گوناگونی شیوه‌های بیانی، نیازهای اساسی مطرح شده در متون ادبی را می‌توان در چند فقره تحدید کرد. در این جستار با درنگ بر چند قطعه شعر به آن نیازهای اساسی که تأمین آنها برای خرسندی و سعادت کافی دانسته‌شده‌اند پرداخته‌ایم. در این رابطه اشعاری از هشت شاعر پارسی‌گو بررسی شده‌اند: فردوسی، انوری، نظامی، خیام، عزیزِ طُغرایی، حافظ، جمالی دهلوی و یک گوینده ناشناس. این بررسی نشان دهنده آن است که از نگاه این شاعران، خوراک، پوشاک و مسکن را می‌توان به عنوان نیازهای ضروری زندگی و امنیّت، تندرستی، دوست، فرهنگ، همسر، آزادی و تفریح را نیازهای خوشبختی نامید.
کلیدواژه ها
آز، قناعت، نیازهای پایه‌ای، نیازهای خوشبختی
وضعیت: پذیرفته شده