نکوهش ریا به عنوان بدترین رذیله اخلاقی در شعر حافظ
کد مقاله : 1071-CNF (R2)
نویسندگان
سید مهدی موسوی نیا *1، محسن خدامی2
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلمان فارسی کازرون
2عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان
چکیده مقاله
یکی از شاهکارهای شعر و ادب فارسی و جهان غزلیات حافظ شیرازی است. یکی از وجوه برجسته شعر او مبارزه علنی، با افراد ریاکار و زیر سوال بردن برخی رفتارهای ریاکارانه در جامعه است. او با نادیده گرفتن جایگاه شخص پیش روی خود، با حاکم و عالم و زاهد و صوفی و .... می تازد و رفتارهای ریاکارانه آنان را مورد تمسخر و نقد قرار می دهد. در پژوهش حاضر، شعر حافظ از این نظر که با ریا و ریاکار در مبارزه است مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان این نتایج حاصل شده است: حافظ آیینه تمام نمای عصر خود است و اگر در اشعارش ریا را واگویه می‌کند در واقع به افشای شرایط اجتماعی مردم عصر خود پرداخته است. او در برخورد با اهل تزویر از هیچ قدرتی نمی‌هراسد و صراحتاً نسبت به همه، حتی صاحبان قدرت انتقاد می‌کند. هدف حافظ در نقدهای ریاستیزانه‌اش، صرفاً تمسخر و نقد بی‌پشتوانه نیست بلکه او به دنبال اصلاح این آسیب اجتماعی است. حافظ گناه را مذوم می‌داند اما در همه اشعاری که به ریا و تزویر اشاره کرده است، انجام گناه به ویژه باده‌نوشی را بر ریاکاری ترجیح می‌دهد.
کلیدواژه ها
حافظ، ریاورزی، گناه کاری، باده نوشی
وضعیت: پذیرفته شده