سخن دبیر علمی همایش

به نام خداوند جان و خرد

یکی از مهمترین شاخصه‌ها و ویژگیهای ادب فارسی جنبه‌ی تعلیمی آن است؛ به گونه‌ای که ادبیات تعلیمی ایران از جایگاه ویژه‌ای در جهان برخوردار گشته است. بزرگانی چون حکیم سنایی غزنوی، نظامی گنجه‌ای، امام محمّد غزّالی، عطّار نیشابوری، امیر عنصرالمعالی، سعدی شیرازی، حافظ شیرازی، جلال‌الدین مولوی، عبدالرحمن جامی و بسیاری دیگر از نویسندگان و سرایندگان نامی، در حوزه‌ی ادبیات تعلیمی و بیان مسائل و آموزه‌های اخلاقی و تربیتی، دیدگاه‌ها و پیام‌های ارزنده‌ای عرضه داشته‌اند. این دیدگاهها و پیامها که برگرفته از فرهنگ اصیل ایرانی و تعالیم درخشان اسلامی است، با بیانی شیوا و زیبا و در اوج فصاحت و بلاغت ارائه شده است، به‌طوری که تاثیر آن بر ذهن مخاطب دوچندان می‌شود و بر دلها می‌نشیند.

بزرگان ادب فارسی مسائلی را از قبیل: هدف از آفرینش انسان، ارزش‌های وجودی او، کمال انسانی و راه رسیدن به آن، خودشناسی، جایگاه و اهمیت تعلیم و تربیت، روش‌های تربیتی، الگوها و نمونه‌های تربیتی و آداب تربیت و تزکیه‌ی نفس، مدّ نظر داشته‌اند و در متون منظوم و منثور تعلیمی بدانها پرداخته‌اند و اهتمام و توجه به آن‌ها را در خُردسالی بایسته‌تر و شایسته‌تر دانسته‌اند.

در هر حال، بازتاب مسائل تربیتی و آموزه‌های اخلاقی در متون فاخر و برجسته‌ی ادب فارسی به حدی گسترده است که شرح و توضیح آن، داستانی است به وسعت تعلیم و تربیت. بی گمان متخصّصان حوزه‌ی تعلیم و تربیت، در متون ادب فارسی به گوهرهای ارزشمندی در این مقوله بر خواهند خورد و کافی است که ایشان یک دور متون نظم و نثر ادبیات تعلیمی را با نگاه تخصّصی خود به دقت مطالعه نمایند تا دریابند که برای تدوین اصول و مبادی آموزه‌های تربیتی چه گنجینه‌های غنی و پرباری در دست دارند. بنابراین، از پژوهشگران و صاحب‌نظرانی که به نشر ارزش‌های فرهنگی و ادبی، و طرح و تدوین مسائل تربیتی اهتمام دارند، انتظار می‌رود با ارائه‌ی مقالات علمی و ارزشمند خود، در شناسایی و ترویج این بخش از فرهنگ و ادبیات ایرانی و اسلامی، و شرح و انتقال آموزه‌های تربیتی بزرگان ادب فارسی به جامعه‌ی امروزی، با این همایش همکاری فرمایند.

با آرزوی توفیق خداوندی

عنایت‌الله شریف‌پور

دبیر علمی همایش آموزه‌های تربیتی در متون ادبی